TA for kids?

Het gebeurt niet zelden dat een flink aantal studenten tijdens de opleidingsmodules waarin het TA concept script aan de orde komt, op speciale wijze de oren spitst. Het betreft dan vooral die studenten die dagelijks volop betrokken zijn bij het opvoeden van kinderen. Zij leren immers hoe cruciaal de rol van ouders en andere opvoeders is bij de vorming van het script. Het gaat hier om een van de kern-concepten binnen de Transactionele Analyse. Kort gezegd, geven mensen met hun script antwoord op de vraag: Wat doet iemand als ik met mensen als jij in een wereld als deze? Het antwoord op deze vraag heeft grote invloed op de kwaliteit van het leven dat een mens leeft. Wie zichzelf kan zien als iemand die de moeite waard is om te ontmoeten, heeft een ander leven dan iemand die zichzelf bekijkt als een mens die weinig interessant is voor anderen. Wie anderen vooral ziet als mensen waarvan nog maar moet blijken of ze te vertrouwen te zijn, heeft een ander leven dan degene die - zonder daarin naïef te zijn - anderen frank en vrij tegemoet treedt. Zo heeft het script nogal wat invloed op de aard en de kwaliteit van het leven. In de Nederlandse Wikipedia valt over het TA concept script te lezen:

Opgroeiende kinderen proberen de wereld en hun plaats erin te begrijpen. Volgens de TA doen zij dat door een script op te stellen, een soort bewuste of halfbewuste planning van het (toekomstige) leven. Ouders en andere belangrijke personen in het leven van het kind hebben een belangrijke invloed op het ontstaan ervan. Het script wordt gedurende de verdere levensloop steeds aangepast, maar de kern en uitgangspunten ervan worden al in de vroege jeugd vastgelegd. Eenmaal volwassen is men zich niet meer bewust van het script.
De TA gaat ervan uit dat de mens steeds weer opnieuw de strategieën uit zijn kindertijd toepast, ook als dat tot pijn of mislukking leidt. Door ervaringen in de vroege levensjaren nemen mensen al in hun jeugd besluiten over hoe zij in hun verdere leven met zichzelf en hun omgeving om zullen gaan. Deze positieve of negatieve besluiten zijn van invloed op de kwaliteit van de verdere levensloop.
Groei en ontwikkeling worden geremd door negatieve besluiten ("ik ben niet OK" of "jij bent niet OK") terwijl positieve besluiten een stimulerende invloed hebben ("ik ben OK en jij bent OK"). Er worden drie soorten scripts onderscheiden, die van de winnaar, de verliezer en de niet-winnaar. Deze drie typen scripts kunnen zich ook afspelen binnen één en dezelfde persoon.

Tijdens het vormen van het script sluipt en kruipt niet zelden de nodige voorwaardelijkheid het leven van het kind binnen. Kinderen gaan, op basis van wat zij ouders en opvoeders zien doen en horen zeggen, nogal eens denken dat zij pas OK zijn als ze... Sommige kinderen gaan denken dat zij pas OK als ze anderen plezieren. Andere kinderen gaan menen dat zij vooral OK zijn als ze foutloos door het leven laveren. Weer anderen beginnen te geloven dat 'je best doen', 'er een hoog tempo in houden' of 'vooral flink zijn' een manier is om als mens te deugen. Binnen de TA wordt deze door het kind opgedane ideeën over zichzelf wel 'de leugen van het script' genoemd. Een van de hoekstenen uit de TA kijk op het leven is immers: Alle mensen zijn OK! Iedereen heeft waarde en verdient respect. (Pas op: Niet alle gedrag is daarmee OK!)

Al in de vroege jaren van de ontwikkeling van de Transactionele Analyse was het dr. Alvyn Freed die bedacht dat het een goed idee was een TA kinderboek te maken. Hij schreef het vrolijke boek TA for tots (and other prinzes). Hij prees het boek aan als 'the book that tells kids they're OK'. Aangemoedigd door het enorme succes van dit boek voor kleuters, schreef Freed ook de boeken TA for kids en TA for teens. (Dit laatste boek is lang geleden in het Nederlands vertaald onder de titel 'Wie? Ik?') 

Een paar studenten van de TA academie onderzoekt op dit moment de mogelijkheid 'TA for kids' te vertalen voor de Nederlandse markt. Zou mooi zijn! Wie daar niet op wil wachten kan de boeken van dr. Freed nog wel vinden. Kijk eens op TAkinderboek.